Giữ Lại Một Phần Tiền Sau Công Chứng Khi Mua Nhà Đất – Vì Sao Cần Làm Vậy?

Giao hết tiền khi công chứng mua bán nhà đất có an toàn không? - Ảnh: Luật Hà Sơn Bình

1. Vì Sao Nên Giữ Lại Một Phần Tiền Sau Công Chứng Mua Bán Nhà Đất?

Dù hợp đồng mua bán nhà đất đã được công chứng, việc thanh toán toàn bộ số tiền ngay lập tức có thể khiến người mua gặp rủi ro nếu bên bán không thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ sau công chứng.

Việc giữ lại một phần tiền (thường từ 2–5% giá trị hợp đồng) sẽ:

a. Đảm bảo người bán hoàn tất nghĩa vụ bàn giao tài sản

Người bán vẫn cần thực hiện các nghĩa vụ quan trọng như:

Bàn giao nhà/đất đúng hiện trạng như đã cam kết.
Nộp thuế thu nhập cá nhân hoặc các khoản phí phát sinh theo quy định.
Bàn giao đầy đủ giấy tờ pháp lý, bản vẽ, hợp đồng điện nước, giấy phép xây dựng…
Giải chấp tài sản (nếu đang thế chấp ngân hàng), hủy đăng ký tạm trú, ngưng thuê bao điện/nước...

b. Tránh rủi ro pháp lý và tài chính sau công chứng

Sau công chứng, bên bán về mặt pháp lý đã hoàn tất nghĩa vụ. Nếu phát sinh tranh chấp hoặc thiếu sót sau đó, bên mua sẽ khó xử lý nếu đã thanh toán 100% tiền.

c. Tạo sự ràng buộc thúc đẩy bàn giao đúng tiến độ

Việc giữ lại một phần tiền giúp bên bán có động lực thực hiện các bước bàn giao nhanh chóng, tránh tình trạng trì hoãn hoặc gây khó dễ.

2. Khi Nào Nên Giao Nốt Số Tiền Còn Lại Cho Người Bán?

Thời điểm lý tưởng để thanh toán số tiền còn lại là khi người bán đã hoàn tất toàn bộ nghĩa vụ, cụ thể:

Đã bàn giao thực tế nhà/đất đúng hiện trạng.
Đã bàn giao đủ giấy tờ pháp lý: GCN, sơ đồ nhà đất, hợp đồng điện nước, biên lai thuế...
Đã xử lý xong các nghĩa vụ tài chính (thuế/phí, giải chấp ngân hàng nếu có).
Không còn cư trú hoặc quản lý tài sản, đã trả chìa khóa và rút hồ sơ tạm trú.

3. Lưu Ý Khi Giữ Lại Tiền Sau Công Chứng

Tỷ lệ giữ lại: Thường từ 2% đến 5% giá trị hợp đồng, tùy theo giá trị tài sản và mức độ rủi ro.
Ghi rõ điều khoản giữ lại trong hợp đồng mua bán hoặc lập biên bản riêng. Ví dụ:
“Sau X ngày kể từ ngày công chứng, nếu không phát sinh tranh chấp hoặc nghĩa vụ mới, bên mua sẽ thanh toán nốt số tiền còn lại cho bên bán.”
Nên lập biên bản bàn giao tài sản, có chữ ký xác nhận của cả hai bên.
Ưu tiên thanh toán qua chuyển khoản để có chứng từ lưu trữ và đối chiếu.

4. Ý Nghĩa Sâu Sắc Của Việc Giữ Lại Tiền

Không chỉ đơn thuần là biện pháp phòng ngừa rủi ro, việc giữ lại một phần tiền còn thể hiện sự chuyên nghiệp và cẩn trọng trong giao dịch bất động sản. Đây là cách để người mua:

Bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình.
Tạo sự minh bạch, rõ ràng giữa hai bên.
Giữ thế chủ động cho đến khi mọi cam kết được thực hiện đầy đủ.

5. Gợi Ý Thực Tiễn Từ Các Chuyên Gia

Luôn có luật sư hoặc chuyên viên pháp lý hỗ trợ soạn thảo điều khoản thanh toán.
Nên yêu cầu bên bán ký biên bản bàn giao có xác nhận rõ ràng.
Nếu giao dịch thông qua sàn môi giới, hãy nhờ họ trung gian giám sát giai đoạn hậu công chứng.